HAPIPHACO xin chào!
Chất lượng là danh dự, uy tín là vàng!
HAPIPHACO

KHÁNG SINH FLORFENICOL CHUYÊN DỤNG TRONG ĐIỀU TRỊ BỆNH Ở THỦY SẢN

Thứ Hai, 02/06/2025
Hapiphaco

1. Florfenicol là gì? 

  • Florfenicol là kháng sinh nhóm amphenicol, bán tổng hợp, dẫn xuất của thiamphenicol, được cải tiến để:

    • Giảm nguy cơ kháng thuốc.

    • Giảm độc tính trên vật nuôi so với chloramphenicol.

  • Phổ tác dụng: Rộng, chủ yếu trên vi khuẩn Gram âm, Gram dương, kể cả một số vi khuẩn nội bào.

  • Cách diệt khuẩn: Ức chế tổng hợp protein bằng cách gắn vào tiểu phần 50S của ribosome vi khuẩn → vi khuẩn không tổng hợp được protein mới → chết.


2. Công thức pha trộn Florfenicol

Nếu bạn dùng Florfenicol nguyên liệu (dạng bột nguyên chất ≥98% hoặc dạng premix 10%, 20%...), thì công thức pha trộn phụ thuộc vào:

  • Hàm lượng hoạt chất.

  • Liều dùng mục tiêu (mg florfenicol/kg thể trọng/ngày).

  • Tỷ lệ pha với chất độn (ví dụ: maltodextrin, lactose, bột bắp…).

Ví dụ công thức đơn giản:

Nguyên liệu Tỷ lệ (g)
Florfenicol  10
Maltodextrin (chất độn) 90
Tổng 100

→ Bạn thu được premix 10% Florfenicol, dễ dàng cân pha khi dùng.

Lưu ý: Khi trộn cần máy trộn đều, tránh phân lớp. Nếu có máy trộn lập phương hoặc trộn tay thì phải đảo tối thiểu 3–5 lần/ngược chiều để đồng đều.


Pha uống, trộn ăn hoặc ngâm, tạt tùy vào mục tiêu sử dụng.

  • Liều phổ biến: 10–15 mg florfenicol/kg thể trọng/ngày.

  • Cách tính lượng nước:

    • Ước tính tổng lượng nước vật nuôi tiêu thụ trong 1 ngày (hoặc 1 lần pha).

    • Điều chỉnh nồng độ Florfenicol để đủ liều.

Công thức đơn giản:

Florfenicol cần pha (g) = (Liều mg/kg × Tổng trọng lượng vật nuôi (kg)) / 1000

Ví dụ thực tế:

  • Tổng trọng lượng tôm, cá hoặc gà: 1000 kg

  • Liều dùng: 15 mg florfenicol/kg

  • → Florfenicol cần: (15 × 1000) / 1000 = 15 g/ngày

Nếu tổng lượng nước uống trong ngày là 500 lít → Hòa tan 15g Florfenicol trong 500 lít nước.


3. Cách tăng nồng độ Florfenicol trong dung dịch pha nước

Florfenicol có nhược điểm là khó tan trong nước lạnh (tan kém, chủ yếu là dạng huyền phù), vì vậy để tăng nồng độ trong dung dịch, bạn có thể:

Cách 1: Dùng nhiệt

  • Pha nước ấm 30–40°C để tăng khả năng tan.

  • Lưu ý không dùng nước nóng >50°C vì có thể ảnh hưởng độ ổn định của thuốc.

Cách 2: Thêm dung môi phụ trợ

  • Sử dụng chất hoạt động bề mặt an toàn như Polysorbate 80 (Tween 80) hoặc propylene glycol (5–10%) → tăng khả năng phân tán Florfenicol đều trong nước.

Cách 3: Kỹ thuật pha tiên tiến

  • Pha cồn trước: Hòa Florfenicol vào lượng nhỏ ethanol 70° (khoảng 10–20%) trước, sau đó thêm vào nước khuấy đều.

  • Hoặc dùng máy khuấy tốc độ cao (homogenizer) để phân tán nhanh.

Cách 4: Tăng lắc trộn

  • Khuấy liên tục trong quá trình sử dụng, hoặc sử dụng hệ thống pha nước tự động có motor đảo nước.


Tóm tắt nhanh:

Vấn đề Giải pháp
Khó tan Pha nước ấm
Muốn nồng độ cao hơn Dùng phụ gia Tween 80, propylene glycol, ethanol nhẹ
Tan chậm Khuấy mạnh, khuấy liên tục
Ổn định khi pha nước Dùng hết trong vòng 24h, tránh để quá lâu

  • Cách phối hợp Florfenicol với các kháng sinh khác như oxytetracycline, enrofloxacin...




4. Các bệnh trên tôm cá cần sử dụng Florfenicol

Đối tượng Bệnh thường gặp cần dùng Florfenicol Mô tả
Tôm sú, thẻ chân trắng Nhiễm khuẩn gan tụy, hội chứng phân trắng, hoại tử vỏ, loét đỏ Vi khuẩn Vibrio spp. tấn công, gây sốc chết nhanh
Cá tra, cá basa Nhiễm trùng máu do Edwardsiella, loét da, thối mang Biểu hiện cá lờ đờ, sẫm màu, loét nặng ngoài da
Cá rô phi Nhiễm vi khuẩn Streptococcus, Aeromonas hydrophila Cá nổi đầu, bỏ ăn, tụ máu dưới da
Cá nước lạnh (hồi, tầm...) Bệnh Furunculosis Gây hoại tử, xuất huyết nội tạng

Tóm lại: Florfenicol rất mạnh với nhóm vi khuẩn:

  • Vibrio spp.

  • Edwardsiella spp.

  • Aeromonas spp.

  • Streptococcus spp.

  • Photobacterium damselae


5. Khi nào nên chọn Florfenicol thay vì các kháng sinh thông dụng khác?

Florfenicol là lựa chọn trong các trường hợp:

Tình huống Vì sao chọn Florfenicol
Khi oxytetracycline, enrofloxacin, amoxicillin mất hiệu lực do vi khuẩn đề kháng Florfenicol có cơ chế ức chế ribosome đặc biệt, ít bị bơm đẩy thuốc ra ngoài tế bào vi khuẩn như enrofloxacin
Khi nhiễm vi khuẩn nội bào khó trị (ví dụ Streptococcus) Florfenicol thấm tốt vào tế bào, trị cả vi khuẩn nội bào
Khi cần một kháng sinh ổn định, ít phải chia liều Florfenicol bán hủy dài (~10–15h ở cá), cho phép 1 lần/ngày
Khi lo ngại tồn dư kháng sinh Florfenicol có thời gian thải thuốc ngắn hơn so với florfenicol kết hợp chloramphenicol hay thiamphenicol

Kinh nghiệm thực tế:

  • Nếu điều trị giai đoạn kháng kháng sinh, bội nhiễm nặng, thì Florfenicol là ứng viên hàng đầu.

  • Nếu trại đang có dấu hiệu kháng OTC, Enro, thì chuyển sang Florfenicol sẽ cải thiện nhanh rõ rệt.


🎯 Tóm gọn một cách dễ nhớ:

Đặc điểm Florfenicol
Pha nước Được, cần hỗ trợ tan
Trộn thức ăn Rất tốt, thấm sâu, ổn định
Vi khuẩn Gram âm/dương Diệt tốt cả hai
Khả năng trị bệnh khi kháng thuốc Rất cao
Lưu ý Tránh dùng quá liều dài ngày (gây gan tụy tôm/cá quá tải)
Viết bình luận của bạn
Mục lục
Mục lụcNội dung bài viếtx